Mālik b. Huweyris (d. 74/693-4) and His Narrations

Kur’ân ve sünnetin, dinin iki temel kaynağı olduğu bilinmektedir. Bunlardan sünnetin gerek fiilî gerekse sözlü olarak günümüze ulaşmasını sağlayan en önemli nesil hiç şüphesiz sahâbe nesli olmuştur. Başka bir deyişle yazılı ifadesi da ifade edilebilecek hadisler, ilk tarafından nakledilmiş olmaktadır. Bu nedenle tarihi süreç içerisinde özellikle hadis âlimleri, hadislerin naklini bu tanıtıcı çalışmalar yapmıştır. Ne var ki çalışmalarda kendisine yer verilen her sahâbîye ilişkin bilginin aynı miktarda olduğunu söylemek mümkün değildir. Birtakım sebeplerden ötürü bazıları hakkında çokça malumat bulunurken çok az bilgiye rastlanmaktadır. Benzer şekilde bazı ne-denlerden dolayı sahâbînin rivayet ettiği miktarı olmamıştır. Bazıları sayıda etmişken geriye kalanlar ise ancak etmiştir. çalışma, kendisiyle ilgili nispeten bilgi bulunan Mâlik b. Huveyris’in hayatı, rivayetleri bunlardan namazla olanların dört mezhebin görüşlerine etkisi hakkındadır. bağlamda çalışmanın birbiriyle ilişkili üç hedefi bulunmaktadır. biri, Huveyris’le dağınık halde bilgileri derleyip toplamaktır. İkincisi, kaynaklarındaki rivayetlerini ortaya koymak onlarla değerlendirme yapmaktır. Üçüncüsü de kaynaklarda tespit edilen namaza hadislerinin etkisini etmektir. Böylece hayatı hakkındaki toplamaya, Rasûlullah’la (s.a.v.) olan birliktelik miktar vaktinin onun sayısına, miktarına ona ait rivayetlerin anlaşılmasına konulmaya gayret edilmiştir. hedefler doğrultusunda öncelikle başta bilgisine has kılınanlar olmak üzere ricalle kaynaklara başvurulmuştur. Bunun yanı sıra kaynaklarına müracaat Zira rivayetler içermektedir. kaynaklardaki Huveyris’e dair bilgilerden hareketle tam ismi, babasının kim olduğu, nesebi, kabilesi, Rasûlullah’a geliş vakti, kimlerle birlikte geldiği, yanındaki ikamet süresi, talebeleri vefatı konuları işlenmiştir. sahâbî okuyucunun istifade edebileceği biyografi meydana getirilmiştir. Daha sonra, rivayeti olmadığı anlaşılan kaç rivayetinin bulunduğu, hangi konularla Rasûlullah'la rivayetlerinin sayısına edilmeye çalışılmıştır. Muhtevaları bulundukları kaynaklar itibariyle ortak özelliklere sahip oldukları gözlemlenen rivayetler, Kütüb-i Tisʿa’da olanlar diğer kaynaklarında şeklinde gruba ayrılmıştır. Bunların bulunup namaz dışındaki olanları sıhhat değerlendirmesi yapılmıştır. Bir bütün problemi taşımadıkları muhtevalarına göre tasnif edilerek tekrarsız sayıları Son aksine rivayetleri, amaç ayrıca ele alınmıştır. Namazla rivayetlerin, fıkıh mezhebi hükümlerde kullanıldığı irdelenmiştir. mezheplerin koyduğu asıl delil sunduğu, hangilerini başka sahâbîlerden gelen rivayetlere destekleyici mahiyette kullandıkları vurgulanmaya Ayrıca vakit miktarının, etkisinin olup hususu açıklığa kavuşturulmaya Netice bilgilerin derlenip toplanmasının geçirdikleri miktarın bilinmesinin, naklettikleri doğru katkıda bulunabileceği kanaati hasıl anlamda ikinci konumundaki sahâbîlerle çalışmaların Hadis İlmi’ne katkı sağlayacağını mümkündür.